ΚΕΔΔΥ Σύρου:
Μεθοδολογία μελέτης για μαθητές στο σπίτι
1. Οργάνωση χώρου μελέτης μαθητή/τριας
Είναι σκόπιμο ο μαθητής/τρια να έχει δικό του χώρο μελέτης, χωρίς περισπασμούς από θορύβους και εξωτερικά ερεθίσματα. Στο γραφείο μελέτης συνιστάται να υπάρχει ο κατάλληλος φωτισμός. Επίσης, είναι χρήσιμο να μην υπάρχουν πολλά αντικείμενα πάνω στο γραφείο μελέτης, επειδή μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή του μαθητή/τριας.
2. Οργάνωση τρόπου μελέτης μαθητή
Ο γονέας μπορεί να βοηθήσει το μαθητή/τρια στην οργάνωση του υλικού μελέτης. Δηλαδή, μπορεί να τηρείται ένα ημερολόγιο παρακολούθησης της καθημερινής μελέτης. Σε αυτό το ημερολόγιο μπορεί να αναγράφονται κατά συγκεκριμένη ημέρα οι μαθητικές υποχρεώσεις του μαθητή/τριας (οι εργασίες που έχει για την επόμενη ημέρα στο σχολείο ανά μάθημα, οι ομαδικές εργασίες που μπορεί να του έχουν ανατεθεί, κάποιο προειδοποιημένο διαγώνισμα για το οποίο πρέπει να διαβάσει κλπ.). Για κάθε δραστηριότητα ή εργασία που ολοκληρώνει ο μαθητής/τρια μπορεί να μπαίνει δίπλα ένα Χ ή κάποιο άλλο διακριτικό σημάδι, ούτως ώστε να γνωρίζει κάθε στιγμή τι του απομένει να κάνει.
3. Παροχή εξωτερικών κινήτρων στο μαθητή εκ μέρους των γονέων
Οι γονείς, προκειμένου να παρέχουν ενθάρρυνση και επιβράβευση σε μια συγκεκριμένη προσπάθεια του μαθητή, μπορούν να κάνουν συστηματική αλλά μετρημένη/λελογισμένη χρήση εξωτερικών κινήτρων (π.χ. επαίνου, παρακολούθηση κάποιου τηλεοπτικού προγράμματος, εκτέλεση από κοινού με τους γονείς μιας δραστηριότητας που αρέσει στο παιδί κλπ.)
4. Μελέτη θεωρητικών μαθημάτων
Για θεωρητικά μαθήματα, όπως η ιστορία, τα θρησκευτικά, η βιολογία κλπ. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το μαθητή/τρια στη μελέτη, αν τον καθοδηγήσουν στην εκμάθηση της παρακάτω απλής τεχνικής:
- Ο μαθητής/τρια πρώτα εξετάζει τον τίτλο του κεφαλαίου και τους πλαγιότιτλους (τα περισσότερα σχολικά βιβλία έχουν πλαγιότιτλους)
- Εάν δεν υπάρχουν πλαγιότιτλοι μπορεί να τους δημιουργήσει ο ίδιος ο μαθητής/τρια -αρχικά με την βοήθεια του εκπαιδευτικού και εν συνεχεία μόνος του- αναζητώντας τα κεντρικά σημεία κάθε ενότητας του κειμένου.
- Οι πλαγιότιτλοι μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την δημιουργία σχεδιαγράμματος (οπτική αναπαράσταση των βασικών σημείων του μαθήματος) που θα αποτελέσει και το κατεξοχήν αντικείμενο μελέτης.
- Ο μαθητής/τρια αναζητά υποκεφάλαια ή υποενότητες, στην περίπτωση που το μάθημα που έχει να απομνημονεύσει είναι πολυσέλιδο
- Εξετάζει για τυχόν πίνακες, σχήματα ή εικόνες που υπάρχουν στο βιβλίο μπορούν να τον βοηθήσουν στην κατανόηση του περιεχομένου του κειμένου
- Αναλογίζεται τι γνωρίζει ήδη για το συγκεκριμένο θέμα (ή τι θυμάται για το θέμα από το διδασκαλία του εκπαιδευτικού στην τάξη) και τι θα ήθελε να μάθει σχετικά
- Αποφασίζει πώς θα διαβάσει το κεφάλαιο.
- Με βάση τον τίτλο και τους πλαγιότιτλους συντάσσει μια περίληψη του κειμένου (σε πρώτη φάση οι γονείς μπορούν να μάθουν στο μαθητή τον τρόπο κατασκευής μιας περίληψης του κειμένου)
- Αν η σύνταξη περίληψης φαίνεται ανέφικτη, μπορεί ο μαθητής να κάνει ένα σχεδιάγραμμα με τα βασικά σημεία του κειμένου
- Εναλλακτικά, μπορεί η μελέτη του μαθητή να βασίζεται σε ερωτήσεις επί του κειμένου (αυτές τις ερωτήσεις μπορεί να τις δίνει στο μαθητή ο καθηγητής ή να τις κατασκευάζει ο γονέας στο σπίτι)
- Είναι καλό να γίνεται μια τελευταία σύντομη επανάληψη το πρωί στο βαθμό του εφικτού
- Βελτίωση της κατανόησης ενός οποιουδήποτε γραπτού κειμένου
- Καθώς διαβάζει το κείμενο ο μαθητής, υπογραμμίζει τις άγνωστες λέξεις
- Χρησιμοποιεί τεχνικές αναγνώρισης λέξεων (π.χ. αναγνώριση της σημασίας μιας λέξης μέσα από τα συμφραζόμενα, χρήση λεξικού, ανάλυση μιας σύνθετης λέξης στα επιμέρους συστατικά της κλπ.)
- Διαβάζει ξανά το κείμενο με νόημα και ρωτά τον εαυτό του εάν καταλαβαίνει (αν μπορεί να αποδώσει με λίγα λόγια το νόημα του κειμένου)
- Εστιάζει την προσοχή του στα σημεία που δυσκολεύεται (ο γονέας μπορεί να επεξηγήσει αυτά τα σημεία στο μαθητή/τρια)
- Βελτίωση της εκφραστικής ικανότητας με την προοπτική των πανελλαδικών εξετάσεων
Είναι χρήσιμη η εξοικείωση του μαθητή με τους τρόπους ανάπτυξης της παραγράφου (π.χ. ορισμός, αιτία-αποτέλεσμα, με παραδείγματα κλπ.) και η συνεχής εξάσκησή του πάνω σε αυτό, προκειμένου να είναι σε θέση να παραγάγει ένα στοιχειώδες γραπτό κείμενο, που να διαθέτει εσωτερική συνοχή. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν.3699/2008 (ΦΕΚ 199 Α’) όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 28 του Ν.4186/2013 (ΦΕΚ 193 Α’), αλλά και την υπ’ αριθμ. εγκύκλιο Φ.251/21839/Α5 – 9/2/2015, οι μαθητές με δυσλεξία εξετάζονται μόνο προφορικά. Ωστόσο, μπορεί να χρησιμοποιήσουν μια πρόχειρη κόλλα, στην οποία καταγράφουν τις ιδέες τους (είτε διαγραμματικά είτε με τη μορφή κειμένου), τις οποίες στη συνέχεια θα αναπτύξουν προφορικά στον εξεταστή. Επομένως, για μια κατατοπιστική και ουσιαστική καταγραφή των ιδεών του μαθητή απαιτείται η γνώση των τρόπων ανάπτυξης της παραγράφου (λ.χ. ακόμη και στην περίπτωση της διαγραμματικής απεικόνισης των ιδεών του μπορεί με ένα βελάκι να σημειώσει: ανάπτυξη με διαίρεση, με ορισμό, με παραδείγματα, με αίτιο-αιτιατό κλπ.).