Να μας αγαπάτε εμάς τους εσωστρεφείς
Είμαστε ήσυχοι, κλειστοί χαρακτήρες, αγαπάμε να περνάμε χρόνο με τον εαυτό μας και σίγουρα δεν θα μας χαρακτήριζες ως την ψυχή της παρέας. Αν δεν μας βρεις στο σπίτι, σίγουρα θα είμαστε σε κάποια βιβλιοθήκη ή σε ένα ήσυχο πάρκο, οπουδήποτε μπορούμε να περάσουμε λίγο ποιοτικό χρόνο με τον εαυτό μας και τις σκέψεις μας…
Σε μια κοινωνία που ενθαρρύνει την εξωστρέφεια και απαρτίζεται κατά 75% από εξωστρεφείς, οι εσωστρεφείς αποτελούμε μια παρεξηγημένη μειονότητα Πολλοί νομίζουν ότι μισούμε ή φοβόμαστε τους ανθρώπους, ότι είμαστε ντροπαλοί και το χειρότερο όλων, μας χαρακτηρίζουν αντικοινωνικούς. Είναι στ’ αλήθεια πολύ προσβλητικό, μας πληγώνει και μας ωθεί να κρυφτούμε πιο βαθιά στο καβούκι μας, γιατί πολύ απλά μας δείχνει πως δεν μας καταλαβαίνετε και δεν μας αποδέχεστε.
Υπάρχει μια εσφαλμένη αντίληψη, πως η εσωστρέφεια και η αντικοινωνικότητα είναι έννοιες συνώνυμες. Αντί-κοινωνικός είναι ο άνθρωπος, ο οποίος αντιτίθεται στην κοινωνία. Ποιος πάει αντίθετα στην κοινωνία; Όποιος βλάπτει τα μέλη της ως σύνολο ή ως μονάδες. Τέτοιοι άνθρωποι συγκεντρώνουν συνήθως χαρακτηριστικά που σχετίζονται με την «σκοτεινή τριάδα». Στην ψυχολογία, η σκοτεινή τριάδα είναι ένας όρος ομπρέλα, που συμπεριλαμβάνει τρία βασικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας: μακιαβελισμός, ναρκισσισμός και ψυχοπάθεια. Τέτοιοι άνθρωποι είναι συχνά χειραγωγοί, ελεγκτικοί, εγωιστές, έχουν έλλειψη ενσυναίσθησης και συμπόνιας, λένε ψέματα και εκμεταλλεύονται καταστάσεις και ανθρώπους για προσωπικό τους όφελος. Το πιο αστείο είναι πως τέτοιοι άνθρωποι είναι στην πλειοψηφία τους εξωστρεφείς!
Είμαστε παρεξηγημένοι οι εσωστρεφείς. Λίγα ξέρει η κοινωνία μας για εμάς και κατ’ επέκταση εμείς για τον εαυτό μας. Τα μηνύματα που λαμβάνουμε συχνά από τον κοινωνικό μας περίγυρο, μας λένε να αλλάξουμε, μας μαθαίνουν πως η εσωστρέφεια μας είναι ένα ψεγάδι που πρέπει να απαρνηθούμε. Πόσο άδικο έχουν! Ας δούμε γιατί.
Η εσωστρέφεια σημαίνει, στρέφομαι προς τον εσωτερικό μου κόσμο για να αντλήσω ενέργεια, χαρά, έμπνευση, επίγνωση και ένα σωρό άλλα που με βοηθούν να είμαι ισορροπημένος και ευτυχισμένος. Η εσωστρέφεια μου πηγάζει από τα γονίδια μου και λιγότερο έχει επηρεαστεί από τα παιδικά μου χρόνια. Ο εγκέφαλος των εσωστρεφών διαφέρει ανατομικά από εκείνον των εξωστρεφών. Για παράδειγμα, έρευνες έχουν δείξει ότι ο εγκέφαλος των εξωστρεφών έχει περισσότερους υποδοχείς ντοπαμίνης (ορμόνη που σχετίζεται με το αίσθημα ικανοποίησης) από ότι των εσωστρεφών. Αυτό σημαίνει ότι οι εξωστρεφείς χρειάζονται περισσότερη διέγερση από ότι οι εσωστρεφείς για να πετύχουν αισθήματα ικανοποίησης. Για αυτό αγαπούν να βρίσκονται σε μεγάλες παρέες, να συμμετέχουν σε διάφορες δραστηριότητες και κάποιες φορές να ενδίδουν σε επικίνδυνες συμπεριφορές (π.χ., γρήγορη οδήγηση, τζόγος). Από την άλλη, οι εσωστρεφείς χρειάζονται λιγότερα ερεθίσματα για να νιώσουν ικανοποίηση. Γιαυτό τείνουν να συναναστρέφονται με γκρουπ λίγων ανθρώπων και μπορούν να νιώσουν γρήγορα εξαντλημένοι σε ένα πάρτι. Επιπλέον, ο εγκέφαλος των εξωστρεφών τείνει βιολογικά να χρησιμοποιεί την ντοπαμίνη σε αντίθεση με τον εγκέφαλο των εσωστρεφών, που προτιμά την χρήση της ακετυλοχολίνης για την επίτευξη του αισθήματος ικανοποίησης και πληρότητας. Σε αντίθεση με την ντοπαμίνη, η ακετυλοχολίνη ενεργοποιείται όταν στρέφουμε το ενδιαφέρον μας προς τον εσωτερικό μας κόσμο. Η συγκεκριμένη ορμόνη, εκτός από θετικά συναισθήματα, ενεργοποιεί την ικανότητα μας να σκεφτόμαστε βαθιά, να περισυλλογιζόμαστε και να κρατάμε την προσοχή μας συγκεντρωμένη για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Αυτό εξηγεί, εν μέρει, γιατί οι εσωστρεφείς επιλέγουν ήρεμα περιβάλλοντα, όπου το να στραφεί κανείς προς τα μέσα είναι πιο εύκολο.
Τα παραπάνω δείχνουν πως υπάρχουν βασικές βιολογικές διαφορές ανάμεσα σε εξωστρεφείς και εσωστρεφείς. Γι αυτό την επόμενη φορά που θα νιώσετε θυμό ή λύπη για τον εσωστρεφή οικείο σας, που επιλέγει πολλές φορές την μοναχικότητα και δεν χαίρεται τη ζωή του όπως κάθε νορμάλ άνθρωπος (εξωστρεφής), βγαίνοντας έξω για να περάσει καλά, σκεφτείτε πως δεν αντλούμε όλοι οι άνθρωποι ευχαρίστηση από τις ίδιες δραστηριότητες.
Μη νιώθετε λύπη για μας. Αντιθέτως, να μας αγαπάτε εμάς τους εσωστρεφείς.
Η διαφορετικότητα μας δεν είναι ψεγάδι. Είναι χάρισμα που πρέπει κ σεις και μεις να αγκαλιάσουμε. Ο φίλος που στρέφεστε για συμβουλές, που εμπιστεύεστε πιο πολύ, που σας καταλαβαίνει όσο κανείς και σας ακούει χωρίς να σας διακόπτει, είναι πιθανότατα εσωστρεφής. Έχουμε υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης οι εσωστρεφείς. Συναισθανόμαστε τους γύρω μας, προσπαθούμε να δούμε το κόσμο με τα μάτια τους και νιώθουμε μια ακαταμάχητη ανάγκη να απαλύνουμε τον πόνο τους. Κάθε άλλο παρά ως αντικοινωνικότητα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί αυτό. Αυτό όπως και άλλα χαρακτηριστικά μας οδηγούν συχνά να ασχοληθούμε με τις τέχνες και τις επιστήμες. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι από τους γνωστούς καλλιτέχνες και επιστήμονες ήταν και είναι εσωστρεφείς. Ανάμεσα τους ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο Μαχάτμα Γκάντι, η Μέριλιν Μονρόε, ο Έλτον Τζον, Μπιλ Γκέιτς.
Να μας αγαπάτε τους εσωστρεφείς. Είμαστε οι πιστοί αλλά ανεξάρτητοι φίλοι σας. Κάποιοι από εμάς, γράψανε το αγαπημένο σας βιβλίο, συνέθεσαν το τραγούδι που σας πλημμυρίζει συναισθήματα, υποδύθηκαν τον ρόλο που σαν έκανε ξεκαρδίζεστε στα γέλια, δημιούργησαν την τεχνολογία που σας επιτρέπει να διαβάζετε αυτό το άρθρο. Μη κατακρίνετε την διαφορετικότητα μας. Μη μας απομονώνετε. Προσπαθήστε να μας αποδεχτείτε. Αγκαλιάστε μας. Βοηθήστε μας να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητες μας.
Να μας αγαπάτε εμάς τους εσωστρεφείς.
Ραφαέλλα Παραδείση