Oρισμός της Αποτελεσματικής Διδασκαλίας
- Αποτελεσματική διδασκαλία είναι η συμπλήρωση των σκοπούμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, στο μέγιστο δυνατό βαθμό, σε ελάχιστο χρόνο.
Με βάση τον πιο πάνω ορισμό, η αποτελεσματική διδασκαλία καταλήγει να είναι θέμα
- αποτελεσματικής σκοποθετικής και στοχοθετικής,
- αποτελεσματικής εφαρμογής στρατηγικής, μεθόδου, και τεχνικής διδασκαλίας για συμπλήρωση των σκοπούμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων, και
- αποτελεσματικής αξιολόγησης στη βάση των στόχων του μαθήματος, των διδακτικών τερμάτων του προγράμματος διδασκαλίας, και των σκοπών της παιδείας,
Μια εξαιρετικά πλούσια βιβλιογραφία, που αναφέρεται στο αποτελεσματικό σχολείο, η οποία καταλήγει σε 4 αρχές:
- Όλοι οι μαθητές μπορούν να μάθουν με τις κατάλληλες συνθήκες.
- Η αποτελεσματικότητα εξαρτάται από τις ίσες ευκαιρίες μάθησης σε όλο το μαθητικό πληθυσμό.
- Το σχολείο ευθύνεται για τη σχολική επιτυχία και όχι οι μαθητές και το κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο.
- Όσο πιο συνεπής είναι η διδασκαλία και η διδακτική διαδικασία, τόσο περισσότερο αποτελεσματική είναι (Murphy, 1992).
Μια σειρά κριτηρίων ή μεθόδων ανάλογα με το επιστημονικό πεδίο που υπηρετούσαν, προσδιορίζοντας ένα σύνολο χαρακτηριστικών, που επηρεάζουν τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης. Αυτά ήταν:
- Το αποτελεσματικό σχολείο έχει μια οργανωμένη, σκόπιμη, εργασιακή ατμόσφαιρα, η οποία είναι ασφαλής. Σε αυτό το περιβάλλον λειτουργεί η διαπροσωπική επικοινωνία μεταξύ των μαθητών και των δασκάλων στη¬ριγμένη στη συνεργασία.
- Υπάρχουν προσδοκίες ότι όλοι οι μαθητές μπορούν να επιτύχουν. Η επιτυχία των προσδοκιών εξασφαλίζεται με τη βοήθεια εποπτικού και διδακτικού υλικού, ώστε η «διδασκαλία» να γίνει «μάθηση».
- Η διοίκηση του σχολείου λειτουργεί με τη συνεργασία του διευθυντή και του συλλόγου των διδασκόντων. Ειδικά, ο διευθυντής πρέπει να φέρεται σαν ένας προπονητής, ένας συνεργάτης, ένας εμψυχωτής.
- Υπάρχει ένας σαφής στόχος του σχολείου (όραμα) στην κατεύθυνση της συναντίληψης για τα αποτελέσματα, τις προτεραιότητες, την αξιολόγηση και την ευθύνη, αναγνωρίζοντας ην ευθύνη του σχολείου για την επίτευξή του.
- Οι δάσκαλοι κατανέμουν το σχολικό χρόνο στη διδασκαλία ουσιαστικών ικανοτήτων, αξιοποιώντας το πρόγραμμα σπουδών.
- Η σχολική επιτυχία των μαθητών αξιολογείται συχνά μέσα από μια ποικιλία μεθόδων αξιολόγησης. Τα αποτελέσματα αυτής της αξιολόγησης χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση τόσο της παρουσίας του κάθε μαθητή όσο και του προγράμματος. Αυτά τα αποτελέσματα θα καταδείξουν αν υπάρχει σύνδεση μεταξύ προτιθέμενου, διδασκόμενου και αξιολογούμενου προγράμματος σπουδών. Επίσης οι μέθοδοι αξιολόγησης πρέπει να τονίζουν σε «περισσότερο αυθεντική αξιολόγηση» του κύριου προγράμματος σπουδών.
Τέλος, ένα αποτελεσματικό σχολείο πρέπει να συνεργάζεται με τους γονείς. Πρέπει να υπάρχει εμπιστοσύνη και επικοινωνία με τους γονείς που μοιράζονται τα αποτελέσματα.
Ως βασικά χαρακτηριστικά της αποτελεσματικότητας ορίζουν:
- Την Αγάπη για τα παιδιά ή τους μαθητές, που την προσδιορίζουν ως πραγματική, διαρκή, ουσιαστική και έμφυτη.
- Τη θέληση, το μεράκι, την όρεξη για δουλειά, τη συνειδητή κλίση («να το θέλει πρώτα η δική σου η ψυχή») και την επιλογή για το επάγγελμα του δασκάλου (ένα ζήτημα, που επηρεάζεται σημαντικά, από το θεσμό των εξετάσεων για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση).
- Την επιμονή και την υπομονή του για την διεκπεραίωση των καθηκόντων του, ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητάς του.
- Την Αυτοαξιολόγηση, στην κατεύθυνση της αυτοβελτίωσης.
- Τη διδακτική ικανότητα.
- Την επικοινωνία.
- Τον ενθουσιασμό.
- Την αίσθηση του χιούμορ.
- Την ώριμη, ολοκληρωμένη και ισορροπημένη προσωπικότητα και την ψυχική υγεία του.