Η κρίση...
Η κρίση που ζούμε είναι προϊόν μια καθημαγμένης παιδείας , στη γενική και στην ειδικότερη έκφρασή της. Ζούμε σε εποχή βαθιάς πολύπλευρης κοινωνικής κρίσης. (άρα και εκπαιδευτικής κρίσης…) Tο σύστημά μας καταρρέει.. Έχουμε χάσει την αίσθηση της ταυτότητάς μας. Τα σχολεία και η εκπαίδευση βρίσκονται πίσω και μακριά από τις σημαντικές εξελίξεις στον πλανήτη μας…. Πόσο, άραγε, έχει γίνει συνείδηση ότι τα σχολεία παρέχουν εκπαίδευση και όχι ευρύτερη παιδεία , δηλαδή πραγματική μόρφωση;…
Η έννοια της “σχολικής διδασκαλίας” και η έννοια της Παιδείας δεν ταυτίζονται.
Ο σκοπός τους είναι να παράγουν, με την εφαρμογή τυποποιημένων μεθόδων, “τυποποιημένους” ανθρώπους, των οποίων τη συμπεριφορά θα μπορούν να προβλέπουν και να ελέγχουν. Η κοινωνία μας βρίσκεται σε αποσύνθεση. Επιτυχημένοι θεωρούνται οι άνθρωποι που δρουν ατομικιστικά…
Η εκπαίδευση…
Τα αποτελέσματα της σύγχρονης εκπαίδευσης είναι ασήμαντα…. Ακόμη και οι άνθρωποι που έχουν τύχει “καλής εκπαίδευσης” είναι κυριολεκτικά άσχετοι. Αποχαυνωμένοι μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή που αναβοσβήνει, αλλά σαν ανθρώπινα όντα είναι αδύναμοι ή σχεδόν άχρηστοι.
Αναγκάζουμε τα παιδιά μας να “μεγαλώνουν παράλογα”…. Το σύστημα τα απομονώνει από την πολυμορφία της ζωής. Τους στερεί την απόλαυση της ποικιλίας των εμπειριών της. Τα αποκόπτει από το παρελθόν και το μέλλον τους και τα φυλακίζει σε ένα ατέρμονο παρόν. Ακριβώς , ό, τι κάνει και η τηλεόραση..
Οι «θεσμοί»…
Είμαστε μια χώρα , απραγμόνων πολυλογάδων ….Μια χώρα εγωκεντρικών ατόμων και αδίστακτων «αδερφοφάδων»…. Είναι πολύ δύσκολο να ανακαλύψει κανείς ανάμεσά μας τις ξεχασμένες αξίες. Nα (ξανα)διδάξει τα “βασικά”… Γιατί δεν υπάρχουν πια τα βασικά στην κοινωνία που έχουμε δημιουργήσει.
Δύο θεσμοί ελέγχουν σήμερα τη ζωή των παιδιών μας: Η τηλεόραση και τα σχολεία, Αυτοί οι “θεσμοί” αποπροσανατολίζουν. Υποβαθμίζουν την αληθινή σοφία, τη γενναιότητα, την εγκράτεια και τη δικαιοσύνη σε μια διαρκή αοριστία, σε κάτι το αφηρημένο.
Τα «χαμένα μας παιδιά» …
Δείχνουν αδιαφορία. Δεν έχουν καμιά περιέργεια… Δεν μπορούν να συγκεντρωθούν για πολλή ώρα, ακόμα και στα πράγματα που τους αρέσουν. Δεν έχουν αίσθηση του μέλλοντος. Είναι ανιστόρητα και σκληρά στις σχέσεις τους. Δεν ανοίγονται εύκολα , δεν είναι ειλικρινή . Είναι εξαρτημένα, παθητικά και φοβισμένα μπροστά στις νέες προκλήσεις. Τρώνε το χρόνο τους στην τηλεόραση και στο σχολείο. Η οικογένεια δεν είναι πλέον το σχολείο των παιδιών της.
Να διδάξουμε τα παιδιά …
«Πώς» να ακούνε, «πώς» να μιλάνε «πώς» να μελετούν και «πώς» να σκέφτονται κριτικά… Έχουμε την ευθύνη να τα κάνουμε « να μάθουν»…Είμαστε υπεύθυνοι για το αν έχουν βάθος σκέψης, ή απλά απομνημονεύουν για τις τρέχουσες μαθητικές ανάγκες, χωρίς να αποκτούν σημαντική, γεμάτη νόημα μάθηση…
Γιώργος Τσούκας