Η λογοτεχνική αξιοποίηση του βιβλίου ακολουθεί, συνήθως, τρεις φάσεις προσέγγισης και επεξεργασίας:

• Η πρώτη φάση αφορά στην άμεση επαφή και προσέγγιση του παιδιού με το βιβλίο.
• Η δεύτερη φάση αναφέρεται στη διερεύνηση και την έμμεση εξοικείωση του παιδιού με τα στοιχεία που πηγάζουν από το περιεχόμενο του βιβλίου.
• Η Τρίτη φάση, ως η πλέον σημαντική αφορά στην επεξεργασία οδηγιών και την εκτέλεση δραστηριοτήτων που θα βοηθήσουν τα παιδιά να κατακτήσουν το κείμενο και να προχωρήσουν σε εκτιμήσεις, ακόμη και προσωπικές ερμηνείες.

Είναι, βέβαια, δύσκολο να μαντέψουμε ποιο βιβλίο θα μπορέσει να κινητοποιήσει το θυμικό των παιδιών και με ποιο τρόπο.

Αυτό όμως, που πάντοτε πρέπει να έχουμε υπόψη είναι ότι ένα βιβλίο, πλούσιο σε περιεχόμενο, σε πράξεις ηρώων, με αναφορές σε έναν άλλο πολιτισμό, με ήρωες ενεργητικούς και θετικούς, με αυθεντικές αφηγηματικές δομές, με συμβολισμούς και σημασίες, με ενδιαφέρουσα πλοκή και με απλή, κατανοητή και δημιουργική γλώσσα, είναι πάντοτε μια εξαιρετική επιλογή. Και μια πρόκληση για την κατάκτησή του…

Δεν θα αναφερθώ στις φάσεις, αναλυτικά, λόγω χρόνου… Περιορίζομαι, ωστόσο, να πω, ότι πρέπει να τηρηθούν, προσεκτικά… Διότι το βιβλίο, ως πολιτιστικό προϊόν, ως φορέας ιδεολογίας και ως πλούσιο «κοίτασμα», συμβόλων και αξιών, προβάλλει τις «αντιστάσεις» του στην αποκάλυψη και την κατανόηση της ταυτότητας και του περιεχομένου του από τους μαθητές….

Εννοώ ότι και στη Λογοτεχνική προσέγγιση, όπως συμβαίνει σε κάθε κατανοητική και μαθησιακή επιδίωξη, θα πρέπει

Στην πρώτη φάση

ο μαθητής να εξοικειωθεί, μεθοδικά, με τον τρόπο προσέγγισης και μελέτης του βιβλίου, ακριβώς για να το αξιοποιήσει καλύτερα…

Στη δεύτερη φάση

να του δοθούν κατάλληλα ερμηνευτικά κλειδιά με τη βοήθεια των οποίων θα «ξεκλειδώνει τα μυστικά του βιβλίου, θα κατανοήσει τη δομή του, θα ερευνήσει τα στοιχεία του. Ο δάσκαλος πρέπει να επινοήσει και να εφαρμόσει αυτούς τους κώδικες επικοινωνίας με το κείμενο, ώστε ο μαθητής να απολαύσει τη λογοτεχνική δημιουργία…

Στην Τρίτη φάση

προσδιορίζονται οι οδηγίες και οι δραστηριότητες που θα βοηθήσουν τα παιδιά να θέσουν ερωτήματα σε κυρίαρχα θέματα του έργου και να παρακινηθούν να προχωρήσουν σε προσωπικές εκτιμήσεις και ερμηνείες.

Είναι η στιγμή στην οποία η παράμετρος κατανόηση από την πλευρά των παιδιών και η αντίστοιχη προσαρμογή στο επίπεδό τους και στις ιδιαιτερότητές τους είναι κρίσιμη και απαραίτητη.

Ο δάσκαλος που γνωρίζει την τάξη του ξέρει πώς να θέσει τα ερωτήματα για να γίνουν κατανοητά και να οδηγήσουν σε δημιουργικές δραστηριότητες.

Εννοείται επίσης ότι οι οδηγίες ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένες δράσεις που κινητοποιούν πλέον τις υποθέσεις, τις ερμηνείες και τις σκέψεις γενικά των παιδιών.