|
Προλεγόμενα…. Τι είναι η κριτική και η δημιουργική σκέψη… Η δημιουργική και κριτική σκέψη των μαθητών απαιτεί και ενεργοποιεί ανώτερες λειτουργίες νόησης…Το σημερινό σχολείο και ιδιαίτερα το σχολείο του μέλλοντος πρέπει να καλλιεργεί στους μαθητές κριτική και δημιουργική σκέψη, προκειμένου να τους βοηθήσει να κατανοήσουν σε βάθος τον κόσμο…Η κριτική σκέψη βασίζεται στην ανάλυση των δεδομένων με τους κανόνες της λογικής και προσπαθεί να διακρίνει σχέσεις με αντικειμενικό τρόπο (συγκλίνουσα σκέψη), ενώ η δημιουργική σκέψη βασίζεται στην ελεύθερη και πρωτότυπη σύνθεση των δεδομένων με τη βοήθεια της φαντασίας, με σκοπό την εξεύρεση πολλών λύσεων…(αποκλίνουσα σκέψη) Πριν από πολλά χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι η δημιουργικότητα αποτελούσε ένα ξεχωριστό προσόν ειδικά προικισμένων ανθρώπων, οι οποίοι είχαν τη δυνατότητα να αξιοποιούν αυτό το προσόν και να διακρίνονται σε διάφορους τομείς. Με την άποψη αυτή συμφωνούσαν και πολλοί από τους ψυχολόγους. Τα τελευταία χρόνια οι έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί ανατρέπουν την κρατούσα αντίληψη και εστιάζουν την προσοχή τους στις δημιουργικές δυνάμεις που διαθέτει το κάθε άτομο και στις τεχνικές με τις οποίες μπορεί να τις ενεργοποιήσει προκειμένου η δημιουργική σκέψη να αποτελέσει ένα χρηστικό εργαλείο στην παραγωγή ιδεών, την αντιμετώπιση μικρών αλλά και μεγάλων προβλημάτων που προκύπτουν ως φυσικό επακόλουθο ενός διαρκώς μεταβαλλόμενου κόσμου. Ποιοτικά στοιχεία της δημιουργικότητας: η ευκαμψία της σκέψης, η πρωτοτυπία της ιδέας, η ικανότητα να σκέφτεται κάποιος διαφορετικά, τον τρόπο επίλυσης των προβλημάτων… Επιλεγόμενα… |
1. Η έννοια της κριτικής κατανόησης Η κριτική κατανόηση αναφέρεται στην ικανότητα του ατόμου να σκέπτεται με βάση συγκεκριμένα ορθολογικά κριτήρια (ετ. κριτική- κρίση), να αναστοχάζεται και να κάνει αξιολογικές κρίσεις σχετικά με ένα θέμα. Παράλληλα η κριτική κατανόηση αποτελεί προϋπόθεση για την ανάπτυξη δημιουργικών μορφών σκέψης. Όπως είναι η δημιουργία καινοφανών συνδέσεων ή η